Close
Kadın vücut özelliklerini ve aktivitelerini oluşturan östrojen ve progesteron gibi hormonlar bazı nörolojik hastalıklar üzerine olumlu etkilerde bulunurken bazılarının kötüleşmesine ve erkeklere göre daha ağır seyretmesine yol açabilir.
Kadınlık hormonlarından en çok etkilenen nörolojik hastalıkların başında migren gelir. Adet döneminde, hemen öncesi veya sonrasında olan migren atakları, menstruel ilişkili migren olarak değerlendirilir. Bu migren atakları daha şiddetli ağrı, bulantı-kusmaya yol açmakta ve tedaviye daha dirençli olabilmektedir.
Gebelik döneminde sabit östrojen düzeyinin etkisiyle migren ataklarında belirgin düzelmeler izlenirken doğum sonrası dönemde östrojen düzeyinin düşmesine bağlı olarak migren ataklarının sıklık ve şiddetinde artış olabilir.
Kadınlık hormonlarının iniş ve çıkışları bazı epilepsi türlerinde nöbetlere yol açabilmektedir. Epilepsi olan kadınlarda % 70’lere varan oranlarda adet kanaması ve yumurtlama dönemlerinde nöbet sıklığının arttığı bildirilmektedir.
Kadınlık hormonlarının düzeylerindeki değişmeler Multipl Skleroz (MS) gibi kronik hastalıkları da etkilemektedir. Özellikle doğurganlık çağında görülen ataklarla seyreden MS formu gebelik ve doğumda oluşan değişimlerden etkilenir. Gebelikte atakları azalan ve iyi seyreden hastalık, doğum sonrası gebelik öncesine göre daha sık ve ağı ataklarla geri dönebilir.
Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar da hormonal aktiviteden büyük oranda etkilenir. Menapoz öncesi kadınlarda Parkinson Hastalığı görülme sıklığı erkeklere göre belirgin oranda düşüklük gösterir. Östrojen hormonu Parkinson hastalarında yetersiz olan dopaminin sentezi, salınması, geri emilimi ve reseptör oluşumu aşamalarında olumlu etkiye sahiptir.
İnme hastalarında hormonal döngüden bağımsız ama yine hormonlarla ilişkili olabilecek durumlar saptanmıştır. Düzensiz adet olan veya erken menapoza giren kadınlarda inme gelişme ris göre artış göstermektedir. Bazı çalışmalarda kombine oral kontraseptif kullanımının da inme riskini arttırdığı gösterilmiştir.
Çocuk sahibi olmanın planlandığı aşamadan itibaren, gebelik ve emzirme dönemleri ilaç seçiminde çok önemlidir. Bebeğinin sağlığı, annenin hormonal değişikliği ve hastalığı beraberce değerlendirilerek nörolojik hastalığının tedavisi planlanır.
Nörolojik şikayeti olan her kadın, yaşı, fizyolojik durumu ve ek hastalıklarıyla özel bir hastadır.
